Ortodonti-Çapraşık ve Sıkışık Dişlerin Düzeltilmesi
Ortodontik tedaviler, diş-çene-yüz bölgesini ilgilendiren estetik ve fonksiyonel bozuklukların engellenmesini ve tedavisini sağlayarak hem estetik bir gülüş hem de uygun çiğneme ve konuşma fonksiyonlarının elde edilmesine olanak sağlar. Ortodontik tedaviye başlama yaşı kişiden kişiye değişmektedir.
Bazı hastalarda parmak emme gibi kotu alışkanlıkları kırmak, çeneyi genişletmek çapraz kapanışları düzeltmek ve böylece ileride gelişebilecek iskeletse sorunların önüne geçmek için erken yasta tedaviye başlamak gerekirken bazı hastalarda ise daimi dişlerin sürmesinin tamamlanması gerekmektedir.
Dolayısıyla her çocuğun sut dişleri sürmeye başladıktan sonra çocuk diş hekimi takibine girmesi gerekmektedir, ortodontik sorunlarda pedodonti uzmanı ortodonti doktoruna yönlendirmektedir.
Ortodonti Polikliniğimizde Uygulanan Tedaviler
Hareketli Aygıtlarla Tedaviler
Süt dişlenme veya karışık dişlenme döneminde, çıkartılıp takılabilen aygıtlarla uygulanan tedavilerdir. Beslenme sureci hariç gece/gündüz sürekli kullanılması gereklidir. Apareyin damak kısmına uzanması sebebiyle ilk 1 hafta konuşmayı zorlar ancak zamanla çocuk tamamen alışır. Parmak emme, dudak ısırma, bebeklik yutkunması gibi alışkanlıklar çene yapısında ileride düzeltilmesi mümkün olmayan iskeletsel bozukluklara sebep olur. Bu tarz alışkanlıklarda erken tedavi bazen tek başına sorunun çözülmesi için yeterli olmaktadır.
Bu tarz aygıtlar bu alışkanlıkları engelleyerek çocuğun unutmasını sağlamakta ve büyüme gelişimi normale çevirmektedir. Bir diğer hareketli aygıt çene genişletme apareyleridir. Burun yolunda geniz eti vs. sebebiyle tıkanıklık varsa çocuk ağzı açık uyumaya baslar, bu durumda üst çene darlaşır ve açık kapanış, çene geride oluşu gibi sorunlar gelişebilir.
Hastalar kulak burun boğaz uzmanlarıyla birlikte değerlendirilir ve daralan üst çene için genişletme aygıtı uygulanır. Bazen de erken sut dişi çekimine bağlı olarak daimi dişler olmaları gereken yerden boşluğa doğru kaymaktadır. Bu durumda da daimi dişlerin olması gereken yere kaydırılması ve alttan gelecek dişlere yer açılması gerekmektedir.
Hareketli aygıtların kullanıldığı bir başka durum da cross apareyleridir. Özellikle üst on dişlerde bazen dişler geriden sürerler ve çiğneme sırasında alt on dişlere çarptığından çocuk çenesini öne kaydırır ve zamanla iskeletsel öndeliğe sebep olur. Bu durumda da hareketli bir aygıt ile dişler olması gereken pozisyonlarına getirilir.
Çocuklarda Şeffaf Plaklarla Tedavi ( Invisalign First)
Dijital teknoloji ile geliştirilen bu sistemde çocuğun dişleri uç boyutlu bir tarayıcı ile taranır ve dijital olarak tedavi planı geliştirilir.
Uygulanan aygıtlar damak kısmını örtmediğinden sadece dişlerin üzerini örttüğünden konuşmayı, yutkunmayı zorlamayan çok daha rahat ve estetik apareylerdir. Hareketli aygıtlara kıyasla birçok sorunun ayni tedavide çözülmesini sağlar.
Fonksiyonel Tedaviler & Invisalign Teen MA
Çene gelişiminin yetersiz olduğu durumlarda büyümeyi uyarmak veya bazen de büyümenin yavaşlatılmasını sağlamak için yapılan tedavilerdir. İskeletsel bozukluğa göre ağız dişi aygıtlar veya çift çeneyi ilgilendiren aygıtla uygulanmaktadır.
Bu apareylerin düzenle olarak her gün ve günde en az 16 saat kullanılması gerekmektedir. Şeffaf plaklarla çene büyümesi planlanıyorsa, şeffaf plaklara kanat eklenmekte, böylece çok daha rahat apareylerle çene büyümesi sitimule edilmektedir.
Şeffaf plakların (Invisalign MA) kullanım rahatlığı hasta uyumunu kolaylaştırmakta dolayısıyla tedavi basarisini artırmaktadır.
Sabit Ortodontik Tedavi
Bu tedavilerde dişlerin üzerine braketler yapıştırılır ve bunların yuvalarından gecen hafızalı teller ile çapraşıklıkların düzeltilmesi sağlanır. Dişlere yer açmak için çene genişletmek, diş eksiltmek veya diş aralarından törpüleme yapmak gerekebilir.
Kemikten destek almak için kimi zaman lokal anesteziyle çok kolay uygulanabilen ankraj vidaları kullanılmaktadır. Sabit tedavi suresince çene büyümesi isteniyorsa ek fonksiyonel aygıtlar kullanmak gerekebilir.
Braketler metal veya diş renginde seramik olabilir. Braketlerin etrafına renkli lastikler takılarak her seans farklılık yaratılabilir. Braketler ve teller gıda tutulumunu artırdığından ağız bakimi çok önemlidir.
Tedavi suresince braketlerin etrafları detaylı olarak temizlenmelidir. Bu tedavilerde tellerin yaptığı baskı sebebiyle ilk hafta hem dişlerde ağrı olur hem de yumsak dokularda tahriş olur. Bu sıkıntılar gittikçe azalarak 1 haftada büyük oranda geçer.
Şeffaf plaklarla tedavi – Invisalign
Bu tedavilerde ağız uç boyutlu tarayıcılar ile taranır ve dişler sanal zekâ ile düzenlenerek plaklar üretilir. Bu plakların asama aşama uygulanmasıyla çapraşıklık düzeltilir. Bu tedavilerde, diş üzerine diş renginde çok küçük atasmanlar uygulanır ve plaklar bu atasmanlardan da destek alarak dişlere kuvvet uygular.
Sabit braketli tedavilerde seramik braket kullanılsa bile görünüm fazladır, gıda tutulumu yaparlar, yumuşak dokuları tahriş ederler, beslenmeyi kısıtlarlar. Şeffaf plaklar ise çok daha az görünürdür, yumuşak dokuları rahatsız etmez, çıkartılıp her turlu sert gıda tüketilebilir.
Ancak disiplin gerektiren tedavilerdir, her yemekte çıkartılıp beslenme sonrası geri takılması ve tedavi suresince her gün ve günde en az 20 saat kullanılması gerekmektedir.
Ortognatik Cerrahi Hazırlığı
Tedavi edilemeyecek boyutta iskeletsel problemlerde, çene pozisyonları ergenliğin bitmesi beklendikten sonra genel anestezi altında cerrahi olarak değiştirilmektedir.
Bu tedavilerde ameliyat öncesi ortodontik tedavi ile diş pozisyonları ve kapanış operasyona hazırlanır ve ameliyat sonrası normal bir kapanış elde edilmiş olunur. Bu tedaviler sabit braketlerle yapılabileceği gibi invisalign şeffaf plak sistemiyle de yapılabilir.
Bu operasyonlarda işlem sonrası hastanın 2-3 gün hastanede yatması gerekebilir ve ameliyat sonrası kısa dönemde beslenme zorlaşmaktadır.
Gömük Dişlerin Sürdürülmesi
Dişler kimi zaman gömük kalır ve bu durumlarda ilk amaç o dişin sürdürülmesi olmalıdır. Bu durumlarda önce tomografi ile içerideki dişin acısı, sürdürülebilirliği değerlendirilir, sürmesine engel oluşumlar kontrol edilir.
Sonra lokal anestezi altında gömük dişe bir tel yapıştırılır ve bu telden kuvvet uygulayarak gömük dişin sürdürülmesi sağlanır.
Bazı durumlarda kemiğe uygulanacak vidalardan destek almak gerekebilir.
Çene eklem bozukluğu tedavileri Eklem bozukluklarının birçok sebebi vardır, bunlardan biri de erken temaslardır.
Eğer etken, erken temas ise ilk önce bu temasları saptayıp sonra da gidermek gerekmektedir.
Erken temasları saptamak için önce eklem plağı yapılır ve kaslar gevşedikten sonra da erken temasa neden olan dişler ya aşındırılarak veya ortodontik tedavi ile düzenlenir.
